yalan makinesi ne demek?

Yalan Makinesi (Poligraf) Hakkında Bilgiler

Yalan makinesi ya da diğer adıyla poligraf, bir kişinin yalan söyleyip söylemediğini tespit etmek amacıyla kullanılan bir araçtır. Ancak, bu cihazın sonuçları kanıt olarak kabul edilmemektedir.

Nasıl Çalışır?

Poligraf, kişinin fizyolojik tepkilerini ölçerek çalışır. Bu tepkiler genellikle şunlardır:

• Kan Basıncı: Kalp atış hızı ve kan basıncındaki değişiklikler.
• Nabız: Kalp atışlarının sıklığı.
• Solunum: Nefes alıp verme hızı ve derinliği.
• Terleme: Derideki elektriksel iletkenlik (galvanik deri tepkisi).

Bu fizyolojik veriler, kişinin sorgulanması sırasında kaydedilir. Sorgulama genellikle kontrol soruları, alakasız sorular ve ilgili sorular olmak üzere üç tür sorudan oluşur. Yalan söylendiği düşünülen anlarda, bu fizyolojik tepkilerde belirgin değişiklikler beklenir.

Güvenilirliği

Yalan makinesinin güvenilirliği tartışmalıdır. Bilimsel çevrelerde, sonuçlarının kesinliği konusunda genel bir kabul görmemektedir. Çünkü:

• Fizyolojik tepkiler, sadece yalan söylemeye özgü değildir; stres, kaygı veya korku gibi farklı faktörlerden de etkilenebilir.
• Kişi, fizyolojik tepkilerini bilinçli olarak kontrol etmeyi öğrenebilir (karşı önlemler).
• Sorgulayıcının tecrübesi ve soru sorma teknikleri, sonuçları etkileyebilir.

Bu nedenlerle, yalan makinesi sonuçları çoğu ülkede mahkeme tarafından delil olarak kabul edilmez. Daha çok soruşturma süreçlerinde yol gösterici olarak kullanılır.